De wijn wordt duur gemaakt

In de eerste week van april vindt traditioneel de ‘Semaine des Primeurs ‘ in Bordeaux plaats. De ‘En Primeur’ week draait om het proeven van de nog niet gebottelde topwijnen. “Dégustations strictement réservées aux professionnels du vin, munis d’un badge d’entrée”.

Deze jaarlijkse beoordeling is voorbehouden aan professionals in het wijnvak. Via de Union des Grands Crus de Bordeaux (http://ugcb.net/ ) kunt u overigens tijdens ‘le weekend des Grand Crus 2015’ in mei toch op vooraanstaande Chateaus meedoen.

Bij de grote wijnen draait het niet alleen om de romantiek van de smaakbeleving. Natuurlijk, wijn is om die reden immens populair. Er wordt veel over geschreven, in tijdschriften, boeken, via internet en sinds enige tijd ook via social media. Met behulp van slimme apps zoals Vivino belandt het wereldwijde aanbod van wijnen, voorzien van rating en proefnotitie zo op uw scherm. En die rating blijkt inmiddels te kunnen concurreren met de bekende ratings van Robert Parker.

Het gaat in de wijnindustrie ook om economische afwegingen en grote financiële belangen. Dit onderwerp is relatief onderbelicht. Dat vond Nic Douben ook en publiceerde in 2001 al het boek ”De wijn wordt duur gemaakt” (ISBN 90 6097 588 X, uitgeverij Schuyt & Co, Haarlem).

Waarom zijn Bordeaux wijnen vaak honderd maal duurder dan tafelwijn? Hoe komt het dat u steeds meer goede wijnen uit de zogenaamde nieuwe wereld in de winkel aantreft? Het zijn vragen waarop Nic Douben, wijnliefhebber, econoom én wijnhandelaar, een antwoord zoekt. Hij laat zien hoe wijn en geld met elkaar zijn verbonden in een nuchter verhaal over economische principes, geïllustreerd met grafiekjes.

"Wijn is een bulkproduct. Er zijn tienduizenden verschillende soorten. Toch bestaat er voor wijnboeren de kans zich te onderscheiden. Bij andere bulkproducten zoals aardappels en tomaten zie je dat niet. Wijn is een agrarisch product, maar loopt per jaargang. Het aantal flessen dat per jaar wordt gebotteld, staat voor de eeuwigheid vast", liet Douben optekenen in Cursor, het weekblad van de TU Eindhoven. Vanwege de op natuurlijke wijze toenemende schaarste van topwijnen uit een bepaald jaar hebben financiële markten wijn als alternatieve beleggingsvorm een plaats gegeven. De prijsvorming hangt voor een groot deel af van micro- en macro-economische factoren maar is niet op elk moment rationeel. “Je kunt het vergelijken met de 'Victory Boogie Woogie' van Mondriaan die door de Nederlandse regering is gekocht voor tachtig miljoen gulden. Het is maar net wat de gek er voor geeft. Dat is de prijs." Experts beleggen hun geld daarom niet zo maar in schijnbaar de meest liquide middelen die er zijn. Topkwaliteit, spreiding en een lange adem zijn een must om een zure afdronk te voorkomen.

Hoe herkennen we dan topkwaliteit? Een topwijn maken is een kunst. "Ayrton Senna wist beter wat er mis was met zijn auto dan de computers. Oude wijnboeren hebben die kwaliteit ook. Die hebben daar echt een neus voor. Het draait allemaal om vakmanschap. In de Elzas loopt de bottellijn zo hard als vrouw en kinderen het daar kunnen bijhouden”.

Toen Douben daarentegen in Chili op een wijngaard de bottellijn zag, dacht hij dat hij bij een commerciële bierbrouwer stond te kijken. Eén grote lopende band, alles in massaproductie.

“Goede wijn komt van boeren die de wetenschap, hun kennis en ervaring optimaal gebruiken. “ Prof dr. N. Douben is emeritus hoogleraar Economie van Techniek en Innovatie aan de TU Eindhoven en schreef in november 2013 ook het boek “De wijn, van godendrank naar fabrieksproduct”. (ISBN:978-3-7103-0603-7) Dit boek behandelt ook de betekenis die de christelijke religie heeft gespeeld bij de verspreiding van wijnbouw over de wereld.